Sześć błędów popełnianych przez wykonawców na etapie realizacji umowy z rynku zamówień publicznych

Podpisanie umowy na przetargi budowlane to jeden z celów uczestnictwa firmy w rynku zamówień publicznych. Nie należy go jednak traktować jako produktu finalnego. Wręcz przeciwnie, to na etapie realizacji najbardziej potrzebna jest dokładność, systematyczność i znajomość praktyki branżowej. Współpraca z podmiotem publicznym oraz inspektorem nadzoru bardzo często bywa przyjemna i bezproblemowa, ale w przypadku licznych zaniechań może prowadzić do strat finansowych. W tym artykule opowiemy o sześciu błędach popełnianych przez małe i średnie przedsiębiorstwa na etapie realizacji zleceń budowlanych z rynku zamówień publicznych.

Umowa na przetargi budowlane – dokładne czytanie treści kontraktu

Dokładne czytanie treści umowy na przetargi budowlane powinno następować w momencie odnalezienia postępowania w intuicyjnej wyszukiwarce przetargów. Zamawiający ma obowiązek załączyć jej wzór jeszcze przed etapem składania ofert. Dzięki temu wykonawca ma możliwość zapoznać się z każdym punktem kontraktu, a w przypadku wątpliwości, poprosić o jego wyjaśnienia. Tak to wygląda w teorii. Jak pokazuje jednak praktyka, działania podejmowane przez oferentów są zazwyczaj niewystarczające. Analizując dokumenty, zwracają uwagę na kluczowe kwestie:

  • Termin zapłaty faktury.
  • Możliwość rozliczenia częściowego.
  • Długość gwarancji.
  • Definicję i zakres wezwania serwisowego.
  • Termin realizacji i możliwości jego zmiany.

Tymczasem już podczas realizacji zleceń budowlanych z rynku zamówień publicznych na wadze zyskują inne kwestie. Ich pominięcie lub zlekceważenie może w ostatecznym rozrachunku doprowadzić do opóźnienia w zapłacie lub naliczenia kar umownych. O czym konkretnie mowa?

  • Formalności administracyjne (zgłoszenie robót, pozyskanie zgody RDOŚ, uzgodnienia z rzeczoznawcą do spraw przeciwpożarowych, wnioski do zakładów energetycznych itd.).
  • Zakres zadania (pominięcie małych elementów instalacji).
  • Terminy oddawania kolejnych etapów.
  • Brak ubezpieczenia OC w wymaganym terminie.
  • Zatrudnienie robotników fizycznych na umowie o pracę.
  • Wykorzystanie podczas realizacji pojazdów spełniających wymagania ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych (w przypadku obsługi większych gmin).

Wachlarz możliwości można wydłużać w nieskończoność.

Umowa na przetargi budowlane – harmonogram prac

W większości zleceń budowlanych z rynku zamówień publicznych pierwszym krokiem na etapie realizacji umowy jest uzgodnienie harmonogramu prac. Sprawa wydaje się banalna – wystarczy tak zaprojektować kolejne etapy działań, żeby zmieścić się w terminie wykonania całości projektu. Niestety w praktyce często nie wygląda to tak różowo. Zamówienia polegające na wykonaniu prac budowlanych w jednym obiekcie nie wymagają skomplikowanych działań planistycznych. Jeśli jednak przedmiotem jest modernizacja, przebudowa, dostawa lub budowa w kilku lokalizacjach, kluczowe będzie pogodzenie indywidualnych interesów wszystkich zainteresowanych stron. Spójrzmy na konkretny przykład.

Przykład 1

Firma specjalizująca się w montażu kotłów na biomasę najpierw odnalazła w intuicyjnej wyszukiwarce przetargów postępowanie realizowane w 128 domach mieszkalnych na terenie pewnej gminy, a następnie je wygrała. Żeby dopełnić wymagań umowy na przetargi budowlane, musiała sporządzić harmonogram prac. W tym wypadku interesariuszem jest nie sam Urząd Gminy, ale 128 mieszkańców, u których będzie trzeba wykonać montaż. Już ustalenie harmonogramu działań może być bardzo trudne, szczególnie jeśli termin wykonania całości nie jest odległy. Największe problemy zaczynają się jednak na etapie prac budowlanych. Przy tak dużym zakresie nie ma możliwości, że wszystko pójdzie zgodnie z założeniami. Choroby, urlopy, zapominanie, inne kwestie losowe – to wszystko może zdarzyć się beneficjentom zamówienia, ale nie powinno przytrafić się wykonawcy. Ten powinien być przygotowany na praktycznie każdą okoliczność.

Umowa na przetargi budowlane - komunikacja

George Bernard Shaw powiedział kiedyś, że „największym problemem w komunikacji jest iluzja, że do niej doszło”. Każdemu z nas przytrafiają się sytuacje, gdy mamy wrażenie, że dogadaliśmy się z drugą stroną, że wszystko zostało uzgodnione, a w praktyce tak nie jest. Im bardziej skomplikowana umowa na przetargi budowlane, tym zakres ewentualnych niedomówień może być większy i bardziej kosztowny. Kluczowe jest tu dbanie o podstawowe zasady komunikacji biznesowej, czyli:

  • Potwierdzenie wszystkiego na piśmie.
  • Ustalanie działań z osobami decyzyjnymi.

Niestety dogadywanie ‘na gębę’ to bardzo często najszybsza droga do problemów w realizacji zleceń budowlanych z rynku zamówień publicznych. Szczególnie jeśli podczas realizacji dochodzą podmioty trzecie (mieszkańcy, dyrektorzy szkół, zarządcy oczyszczalni ścieków), których słowo w kontekście podpisanego porozumienia znaczy stosunkowo niewiele.

Umowa na przetargi budowlane – zmiany w projekcie

Umowy na przetargi budowlane mogą być realizowane w dwóch głównych formułach:

  • wybuduj,
  • zaprojektuj i wybuduj.

W pierwszym modelu działania, wykonawca prowadzi roboty budowlane zgodnie z dostarczonymi dokumentami: projektem budowlanym i wykonawczym, szczegółową specyfikacją techniczną wykonania i odbioru robót budowlanych czy pozwoleniem na budowę. Jeśli podczas wykonywania prac występuje konieczność dokonania zmian, powinny być one każdorazowo uzgodnione z projektantem i inspektorem nadzoru. To tu niestety pojawiają się kolejne zaniechania wykonawców, którzy uznają, że np. przesunięcie klimatyzatora lub zastosowanie innego przekroju kabla będzie bardziej opłacalne dla inwestora. A skoro jest bardziej opłacalne, to nie wymaga dalszego konsultowania. To prowadzi do nieporozumień, opóźnień, a czasami do zrywania już gotowych elementów infrastruktury i zastępowania ich właściwymi. Podobny ciąg zdarzeń może wystąpić w zadaniach realizowanych w formule zaprojektuj u wybuduj. Tu jest jednak stosunkowo prościej, bo wykonawca jest jednocześnie projektantem.

Umowa na przetargi budowlane – terminy

Nie od dziś wiadomo, że terminów zapisanych w umowie na przetargi budowlane należy przestrzegać. Jak pokazuje jednak życie, wykonawcy lubią korzystać z przesłanek pozwalających im na aneksowanie zgłoszenia gotowości do odbiorów robót. Powodów takiego podejścia może być kilka. Zazwyczaj dotyczą one:

  • Pozyskania większej ilości zleceń budowlanych z rynku zamówień publicznych niż wynoszą aktualne moce przerobowe firmy.
  • Sytuacji, gdy istnieje możliwość zakupu tańszych materiałów z dłuższymi terminami dostaw.
  • Urlopów kluczowych pracowników.

Czy przekładanie terminów wykonania jest zawsze możliwe? Nie. Nowi wykonawcy przyzwyczajeni do rozbudowanych zapisów projektów umów zamieszczonych w intuicyjnej wyszukiwarce przetargów (zezwalających na aneks w przypadku wystąpienia niesprzyjających warunków atmosferycznych, opóźnień spowodowanych przedłużającymi się procedurami administracyjnymi czy trudności w nabyciu materiałów i urządzeń) zapominają, że zamawiający na pełne prawo ograniczyć kwestie zmian umowy do przyczyn określonych w art. 455 ust. 1 pkt 3, 4 i ust. 2 ustawy Pzp. A te nie tak łatwo spełnić i uzasadnić. Narzędzie zmiany terminu umowy powinno być wykorzystywane tylko w specyficznych okolicznościach, gdy wszystkie inne drogi realizacji umowy na przetargi budowlane zostały wyczerpane.

Umowa na przetargi budowlane – dokumentacja powykonawcza

W momencie składania zawiadomienia o gotowości inwestycji do przeprowadzenia końcowego odbioru, wykonawca jest zobligowany do dostarczenia zamawiającemu dokumentacji powykonawczej (chyba że umowa na zlecenia budowlane z rynku zamówień publicznych stanowi inaczej). O tym, co powinno się w niej znaleźć, informuje treść podpisanego kontraktu. Niestety zazwyczaj jest on sformułowany bardzo ogólnie. Jednocześnie każdy inspektor nadzoru ma swoje własne przyzwyczajenia i oczekiwania. Im szybciej wykonawca je rozpozna, poprosi o szczegółową specyfikację lub wzór do naśladowania, tym prędzej dokumentacja zostanie zaakceptowana. Niejednokrotnie zdarzają się sytuacje, gdy wykonanie prac budowlanych zostało zaakceptowane bez uwag, zaś dokumentacja powykonawcza zostaje kilkukrotnie cofnięta do poprawy (brak certyfikatów, atesty w języku obcym, błędnie załączone karty katalogowe, niezgodność z dokumentacją techniczną). Jaki jest efekt tych działań? Opóźnienie w dostarczeniu faktury, a tym samym w zapłacie wynagrodzenia.

Intuicyjna wyszukiwarka przetargów – podsumowanie

W niniejszym artykule opisano sześć podstawowych przewinień i niedopatrzeń nowych podmiotów na rynku zamówień publicznych. Dotyczą one etapu realizacji umowy na przetargi budowlane. Wystąpienie każdego może prowadzić do naliczenia kar umownych lub opóźnienia w zapłacie wynagrodzenia. Zachowanie płynności finansowej to kluczowa kwestia dla rozwoju spółki, dlatego zaleca się dokładne czytanie warunków kontraktu i stosowanie się do nich. Bezcenne jest także doświadczenie, które pozwala szybko reagować na nieprzewidywalne zmiany w harmonogramie czy przygotować dokumentację powykonawczą z należytą starannością i pod indywidualne wytyczne inwestora.

Klauzule przeglądowe, a zmiana terminu umowy

Każdy zamawiający i podmiot realizujący przetargowe zlecenia budowlane wie, że czasami nie da się utrzymać pierwotnego terminu wykonania. Okoliczności przeszkadzających w działaniu zgodnym z harmonogramem może być wiele. Ich szczegółowy wykaz został zawarty w dokumencie „Przykładowe klauzule przeglądowe w umowach o roboty budowlane, czyli klauzule dotyczące zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego na podstawie art. 455 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp”. W tym artykule podpowiadamy, co musi się wydarzyć, aby móc zgodnie z prawem aneksować umowę na przetargowe zlecenia budowlane w zakresie terminu wykonania.

Ogłoszenia przetargi 2022 - co to są klauzule przeglądowe?

Klauzule przeglądowe to inaczej mówiąc klauzule umowne, nadające prawo modyfikacji umowy w sprawie zamówienia publicznego w zakresie określonym art. 455 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp. Aby możliwe było skorygowanie zapisów kontraktu bez przeprowadzenia nowego postępowania, niezbędne jest przewidzenie takiej możliwości w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia właśnie poprzez wpisanie odpowiedniej klauzuli przeglądowej. Muszą one:

  • Określać rodzaj i zakres zmian.
  • Określać warunki wprowadzenia zmian.
  • Zapewnić brak wpływu na ogólny charakter umowy.

Wykorzystanie klauzul przeglądowych w przetargowych zleceniach budowlanych daje możliwość kształtowania kontraktu na dużym poziomie elastyczności. W ten sposób realizacja inwestycji nawet w trudnych warunkach gospodarczych (przerwane łańcuchy dostaw, inflacja, braki podzespołów) przebiega w komforcie dla obu stron porozumienia.

Ogłoszenia przetargi 2022 – jak powinny być sformułowane klauzule przeglądowe?

Problem poprawnego formułowania klauzul przeglądowych trapi wielu zamawiających. Najczęściej o wątpliwościach związanych z wykorzystaniem ich treści dowiadują się już podczas realizacji umowy. To trochę za późno na korektę, przez co zwykłe wydłużenie kontraktu lub zmiana wysokości wynagrodzenia muszą być rozpatrywane przez kancelarie prawne. Można tego uniknąć poprzez formułowanie jasnych, precyzyjnych i jednoznacznych postanowień umownych. W praktyce oznacza to, że zamawiający określając zakres modyfikacji kontraktu, powinien:

  • Wskazać, które elementy umowy mogą ulec zmianie (do wyboru jest między innymi termin realizacji czy wysokość zapłaty wynagrodzenia).
  • Wyznaczyć granice zmiany poprzez zdefiniowanie wskaźników wpływających na jej kształt.
  • Określić charakter zmian – czy będą one automatyczne czy negocjacyjne. W obu przypadkach niezbędne jest sformułowanie przesłanek, których zaistnienie upoważni do podjęcia dialogu lub spowoduje korektę.

Kluczowe w tym kontekście jest dokładne przeanalizowanie potrzeb oraz zidentyfikowanie ryzyk, które mogą generować konieczność zmiany umowy na roboty budowlane w przetargach.

Ogłoszenia przetargi 2022 – zlecenia budowlane to szczególnie trudny przypadek

Przetargowe zlecenia budowlane, szczególnie te większe, charakteryzuje zwykle wysoki poziom skomplikowania. Wpływ na należytą realizację ma tu dużo czynników, w tym: okoliczności zewnętrzne (atmosferyczne, geologiczne prawne, powstałe kolizje) oraz konieczność zakończenia dzieła w ograniczonym czasie. Uwzględniając specyfikę branży oraz szybki postęp technologiczny, oprócz tradycyjnych klauzul dotyczących warunków płatności, terminu wykonania oraz wysokości wynagrodzenia, można, a nawet trzeba rozważyć wprowadzenie do umowy klauzul w zakresie:

  • Podwykonawców lub personelu wykonawcy.
  • Odbiorów oraz uzyskiwania stosownych pozwoleń, uzgodnień.
  • Modyfikacji technologii wykonania robót lub zastosowania alternatywnych materiałów.
  • Zdarzeń nietypowych, niemożliwych do przewidzenia przez żadną ze stron (np. dotyczących znalezisk archeologicznych).
  • Częściowego zwrotu zabezpieczenia należytego wykonania umowy – ta sytuacja zdarza się, gdy na skutek czynników zewnętrznych, nie można zakończyć pewnego etapu prac umowy na roboty budowlane w przetargach.



Przetargowe zlecenia budowlane – zmiana terminu

Zmiana terminu realizacji umowy na roboty budowlane w przetargach jest możliwa w przypadku wystąpienia jedenastu przesłanek. Należą do nich:

  • wyjątkowo niesprzyjające warunki atmosferyczne uniemożliwiające prowadzenie robót budowlanych.
  • opóźnienia innych inwestycji lub prac prowadzonych przez Zamawiającego lub innych zamawiających, które to inwestycje lub prace kolidują z wykonaniem przedmiotu umowy,
  • opóźnienia Zamawiającego w wykonaniu jego zobowiązań wynikających z Umowy lub innych przepisów prawa,
  • opóźnienia organów administracji publicznej w wydaniu decyzji administracyjnych, zezwoleń, opinii, uzgodnień lub innych aktów administracyjnych, których wydanie jest niezbędne dla dalszego wykonywania robót budowlanych w przetargach,
  • opóźnienia w uzyskaniu wymaganych uzgodnień, opinii, aprobat od podmiotów trzecich, jeśli to opóźnienie powstało z przyczyn nieleżących po stronie Wykonawcy,
  • wstrzymanie wykonania umowy lub jej części przez Zamawiającego lub organ władzy publicznej z przyczyn nieleżących po stronie Wykonawcy (przykładem takiej sytuacji były restrykcyjne obostrzenia zdrowotne na początku pandemii koronawirusa),
  • wystąpienie awarii na terenie budowy, za którą odpowiedzialności nie ponosi Wykonawca,
  • wystąpienie okoliczności uprawniających do zmiany przedmiotu Umowy,
  • zmiany po upływie składania ofert powszechnie obowiązujących przepisów prawa,
  • wystąpienie siły wyższej, która uniemożliwiła lub istotnie ograniczyła możliwość wykonania przedmiotu Umowy albo jej części,
  • niedostępność lub obiektywne trudności z dostępem do czynników produkcji (w szczególności surowców, materiałów lub urządzeń) lub rynku pracy, co utrudnia możliwość wykonania przedmiotu Umowy, tj. w szczególności powoduje opóźnienie w postępie robót, a Wykonawca, pomimo zachowania należytej staranności nie mógł temu zapobiec.

W praktyce gospodarczej najczęściej występującą okolicznością są opóźnione terminy dostaw materiałów oraz przedłużające się procedury administracyjne. Skorzystanie z możliwości aneksowania umowy wymaga w tym wypadku wystąpienia z wnioskiem, szczegółowo uzasadniającym konieczność przesunięcia terminu wykonania.

Ogłoszenia przetargi 2022 – a co jeśli w umowie nie ma zawartych klauzul przeglądowych?

Jedną z kluczowych zasad zamówień publicznych jest jednostronne przygotowanie wzoru umowy. Wykonuje go zamawiający i to on ponosi pełną odpowiedzialność za zgodność zapisów z obowiązującą wykładnią prawną (w tym z art. 455 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp). Nie oznacza to jednak, że wykonawcy nie mogą poprosić na etapie składania ofert o wyjaśnienia treści oraz zmiany. W ten sposób, już w momencie kalkulacji ceny ofertowej mają wiedzę, czy w ostatecznym kontrakcie znajdą się pożądane klauzule przeglądowe. Co jeśli ich prośba nie spotka się z uznaniem zamawiającego? W tej sytuacji mogą albo zaniechać składania oferty na przetargowe zlecenia budowlane, albo nastawić się na ewentualne negocjacje w przypadku wystąpienia okoliczności skutkujących koniecznością zmiany terminu umowy.

Jak walczyć o umowę w sprawie realizacji zamówienia publicznego – case study

Zdobycie zlecenia na roboty budowlane, usługi lub dostawy z rynku zamówień publicznych wymaga trzymania się procedur określonych w Ustawie Pzp. Dotyczy to zarówno momentu składania oferty, jak i etapu poprzedzającego wybór wykonawcy. Ostateczne wyniki przetargów są publikowane dopiero wtedy, gdy załatwione zostaną wszelkie formalności związane z przekazaniem zamawiającemu podmiotowych środków dowodowych. Jak pokazuje praktyka, nie zawsze przebiega to tak płynnie, jak życzyliby sobie uczestnicy postępowania. W tym artykule spojrzymy na przykładowe problemy z wysyłką podmiotowych środków dowodowych, które mogą być przestrogą dla firm szukających nowych zleceń na roboty budowlane, usługi lub dostawy. Pokażemy także, że zawsze warto walczyć o nowe umowy.

Nowe przetargi budowlane – czym są podmiotowe środki dowodowe?

Podmiotowe środki dowodowe składane na nowe przetargi budowlane lub inne to dokumenty potwierdzające brak podstaw wykluczenia, spełniania warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji. Wyjątkiem jest tu oświadczenie, o którym mowa w art. 125 ust. 1 Ustawy Pzp. Jakich środków może żądać zamawiający od wykonawcy? Szczegółowe informacje w tym zakresie wyznacza Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy. Należą do nich między innymi:

  • informacje z Krajowego Rejestru Karnego,
  • oświadczenia wykonawcy o aktualności informacji,
  • dokumenty potwierdzające, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej,
  • wykaz robót budowlanych,
  • wykaz osób, skierowanych przez wykonawcę do realizacji zamówienia publicznego,
  • opis urządzeń technicznych oraz środków organizacyjno-technicznych stosowanych przez wykonawcę w celu zapewnienia jakości oraz opisu zaplecza naukowo-badawczego wykonawcy,
  • oświadczenia na temat wielkości średniego rocznego zatrudnienia u wykonawcy oraz liczebności kadry kierowniczej.

Zamawiający wzywa wykonawcę do złożenia podmiotowych środków dowodowych:

  • w terminie nie krótszym niż 10 dni, dla zamówień o wartości przekraczającej progi unijne (art. 126 ustawy Prawo zamówień publicznych),
  • w terminie nie krótszym niż 5 dni, dla zamówień krajowych (art. 274 ust. 1).



Ostateczne wyniki przetargów – brak złożenia środków w terminie

Co do zasady brak złożenia podmiotowych środków dowodowych w terminie skutkuje odrzuceniem oferty. Zdarzają się jednak odstępstwa od tej reguły. Jedną z nich rozpatrywała Krajowa Izba Odwoławcza, a wnioski z postępowania opublikowano w dniu 29 czerwca 2021 roku pod sygn. akt KIO 1649/21. W rzeczonej sytuacji zamawiający wezwał wykonawcę do złożenia podmiotowych środków dowodowych do dnia 29 kwietnia 2021 roku. Wykonawca przesłał komplet dokumentów 29 kwietnia o godzinie 22.29. Niestety z uwagi na duży rozmiar załączników, serwer pocztowy zamawiającego nie dostarczył wiadomości. Po kontakcie wykonanym w kolejnym dniu roboczym firma przesłała rzeczone środki dowodowe w dwóch oddzielnych wiadomościach. W odpowiedzi zamawiający odrzucił ofertę tego wykonawcy, informując przy tym, że wiadomości wpłynęły po wyznaczonym terminie. Wątpliwości wykonawcy budziło, czy odrzucenie oferty było zasadne. W wyniku wniesienia odwołania zamawiający uwzględnił zarzuty w zakresie nieuznania terminowego złożenia dokumentów i wyjaśnień. Brak przekazania informacji dotyczącej limitu rozmiaru pojedynczej wiadomości mógł spowodować, że wykonawca nie zwrócił uwagę na automatyczną odpowiedź serwera. Jego działanie nie było także podyktowane złą wolą. Ten przykład dobrze pokazuje, że jeśli wykonawca jest przekonany do swoich racji, powinien składać odwołanie.

Zlecenia na roboty budowlane, usługi i dostawy – brak podpisów na środkach dowodowych

Uważny czytelnik na pewno zapyta – skąd wyrok KIO w przywołanej przed chwilą sprawie, skoro zamawiający sam uznał odwołanie wykonawcy. Otóż ta historia ma swój ciąg dalszy. Wykonawca wysyłając swoją ofertę na nowe przetargi budowlane, opatrzył podpisem kwalifikowanym jedynie pismo przewodnie. Pozostałe przedłożone dokumenty dowodowe nie zostały w ogóle podpisane. W związku z powyższym nie ulega wątpliwości, że nie została zachowana wymagana forma złożonych dokumentów określona w § 6 ust. 2 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie sposobu sporządzania i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie. Jak się jednak okazuje, decyzja o odrzucenia oferty na tej podstawie była jednak przedwczesna.
Izba wskazała, że zamawiający nie dopełnił obowiązku wyznaczenia nowego terminu na przesłanie dokumentów i wyjaśnień. „Literalna wykładnia przepisu zawartego w art. 128 ust. 1 ustawy P.z.p. pozwala na wniosek, że wykonawca nie może rzeczonych dokumentów uzupełniać z własnej inicjatywy, lecz wyłącznie na wezwanie zamawiającego i w wyznaczonym przez niego terminie. Dokumenty przesłane przez odwołującego w dniu 30 kwietnia 2021 r., jako złożone niezgodnie z dyspozycją art. 128 ust. 1 ustawy P.z.p., nie powinny być przez zamawiającego oceniane”. Na podstawie tego wyroku zamawiający wezwał po raz kolejny wykonawcę do uzupełnienia dokumentów, a ten ostatni złożył podmiotowe środki dowodowe prawidłowo podpisane. W ostatecznych wynikach przetargu to właśnie on został wskazany jako zwycięzca.

Szykują się zmiany w zamówieniach publicznych!

Sytuacja gospodarcza w kraju nie pozostaje bez echa dla rynku zamówień publicznych. Choć strumień aktualnych ogłoszeń na przetargi jest stabilny, kumulują się problemy z realizacją już podpisanych umów. Wychodząc naprzeciw tej sytuacji rząd przygotował projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (zwana dalej Ustawą), który ostatecznie został uchwalony na początku października 2022 roku. Jakie dokładnie zmiany on przewiduje i jak wpłyną one na funkcjonowanie rynku zamówień publicznych?

Przetargi na roboty budowlane – dużo umów jest rozwiązywanych

Zdobycie zamówienia publicznego to jedno, a późniejsza jego realizacja to drugie. W wyniku stale rosnącej inflacji, szybujących cen energii oraz zerwanych łańcuchów dostaw (w związku z pandemią koronawirusa i zbrojną napaścią Rosji na Ukrainę), wielu wykonawców nie jest w stanie zrealizować umów na warunkach w niej określonych. Liczne wnioski o zmianę wynagrodzenia oraz przesunięcie terminu realizacji zamówienia publicznego w zawartych kontraktach zalewają obecnie biura zamawiających. Ci nie zawsze są w stanie zwiększyć budżet projektu, co wielokrotnie kończy się rozwiązaniem umowy. W następstwie tej sytuacji rząd chce rozszerzyć obowiązek przewidywania klauzul waloryzacyjnych.

Przetargi na roboty budowlane – klauzule waloryzacyjne po nowemu

Aktualne ogłoszenia na przetargi przewidują obowiązek zawarcia klauzul waloryzacyjnych związanych ze zmianą cen materiałów lub kosztów dotyczących realizacji zamówienia w umowach na roboty budowlane lub usługi, które trwają dłużej niż 12 miesięcy. Zgodnie z projektem Ustawy taka sama procedura ma niedługo dotyczyć wszystkich umów bez względu na ich przedmiot, jeśli czas trwania kontraktu przekroczy 6 miesięcy.

Kiedy dokładnie wolno zmienić umowę w sprawie realizacji zamówienia publicznego? Artykuł 455 Ustawy Pzp mówi o trzech przesłankach:

  • Gdy konieczność modyfikacji spowodowana jest okolicznościami, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć,
  • Gdy zmiana nie modyfikuje ogólnego charakteru umowy,
  • Gdy wzrost ceny spowodowany każdą kolejną zmianą nie przekracza 50% wartości pierwotnej umowy.

Warto też zwrócić uwagę, że uwzględnienie wniosku o zmianę wysokości wynagrodzenia pociąga za sobą zobowiązanie do zmiany zapłaty podwykonawcy, w zakresie odpowiadającym zmianom cen materiałów lub kosztów dotyczących zobowiązania podwykonawcy.

Wyszukiwarka przetargów budowlanych – zmienią się także zamówienia na dostawy węgla

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców przewiduje także czasowe zawieszenie stosowania Prawa zamówień publicznych przy zamówieniach na węgiel realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Powyższa sytuacja wiąże się z globalnym problemem w dostępie do surowców. W celu ochrony interesów bezpieczeństwa energetycznego jednostek samorządu terytorialnego i państwa ustawodawca rezygnuje czasowo z obowiązku wszczynania przetargów, które i tak kończyły się unieważnieniami (z uwagi na brak składanych ofert). Regulacja ma obowiązywać przez 6 następujących po sobie miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Mimo swobody w wyborze źródła zakupu węgla, brykietu, brykietek i podobnych paliw stałych wytwarzanych z węgla, koksu i półkoksu, JST nie będą mogły dokonywać zamówień u podmiotów realizujących dostawy z Federacji Rosyjskiej i Białorusi.

Wyszukiwarka przetargów budowlanych - Czy opisane zmiany są wystarczające?

Ustawa odpowiada na najpilniejsze potrzeby rynku zamówień publicznych. Aktualne ogłoszenia na przetargi oraz inne komunikaty spływające z JST jasno pokazują, że występuje problem z zakontraktowaniem dostaw surowca do ogrzewania obiektów. Nowe zapisy związane z klauzulami waloryzacyjnymi będą chronić interesy wykonawców i zamawiających. Dzięki nim realizacja umów będzie bardziej transparentna i pozwoli przygotować narzędzia do szybkiego dostosowania się do sytuacji gospodarczej kraju. Wspomniane korekty to dopiero początek zmian, które mają ułatwić poruszanie się po rynku zamówień publicznych w 2023 roku.

Wyszukiwarka przetargów budowlanych – jak znaleźć interesujące zamówienie?

Przetargi na roboty budowlane są stale ogłaszane. Każdego dnia pojawia się kilkaset tego typu postępowań. Jedne dotyczą projektów o wartości powyżej progów unijnych, drugie skupiają się na remoncie kilku pomieszczeń. W zakresie geograficznym zwraca uwagę koncentracja wokół miast wojewódzkich, jednakże dostępne są też szanse na obsługę mniejszych gmin. Problemem nie jest samo znalezienie ogłoszenia (wystarczy użyć wyszukiwarki przetargów budowlanych na oferent.com.pl), ale wybór tego optymalnego. W przeglądaniu setek aktualnych przetargów budowlanych ważne aby zwrócić uwagę na takie kwestie jak:

  • Wysokość wadium.
  • Termin wykonania.
  • Termin płatności.
  • Kryteria oceny ofert.
  • Wymagania odnośnie zdolności technicznej i zawodowej.

Kiedy należy sporządzić Specyfikację Warunków Zamówienia

Jednym z podstawowych dokumentów zamówienia publicznego jest Specyfikacja Warunków Zamówienia (w poprzednim stanie prawnym było to Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia). To w nim ujmuje się takie informacje jak: skrócony opis przedmiotu zamówienia, podstawy wykluczenia, obowiązek zapłaty wadium i zabezpieczenia należytego wykonania umowy oraz inne. Dokładne poznanie jego układu i specyfiki pozwala wykonawcom szybko weryfikować treść. Zgodnie z zapisami ustawy Pzp nie zawsze jednak Specyfikacja Warunków Zamówienia jest wymagana.

Przetargi w 2022 roku – kiedy wymagana jest Specyfikacja Warunków Zamówienia?

Ogłoszenia przetargowe z 2022 roku to przede wszystkim projekty realizowane z wykorzystaniem trybu podstawowego. Zgodnie ze Sprawozdaniem Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych z funkcjonowania systemu zamówień publicznych w 2021 roku w zamówieniach o wartości poniżej progów unijnych ponad 89% wyborów wykonawców dokonano właśnie z wykorzystaniem trybu podstawowego. Praktycznie w większości tego typu postępowań obowiązkowym dokumentem była Specyfikacja Warunków Zamówienia.
Warto jednak zwrócić uwagę na pozostałe dostępne narzędzia dla wykonawców. Opis potrzeb i wymagań (szerzej opisany poniżej), to dokument przygotowywany, gdy zlecenia budowlane z rynku zamówień publicznych realizowane są w trybie:

  • Negocjacji z ogłoszeniem (na podstawie Art. 156 ustawy Pzp),
  • Dialogu konkurencyjnego (na podstawie Art. 156 ustawy Pzp zmodyfikacjami wynikającymi z art. 174),
  • Partnerstwa innowacyjnego (na podstawie Art. 156 ustawy Pzp z modyfikacjami wynikającymi z art. 191 i 202),
  • Trybu podstawowego z negocjacjami (na podstawie Art. 282 ustawy Pzp),

  • Inną możliwością jest także:

  • Zaproszenie do negocjacji bez ogłoszenia (realizowane na podstawie Art. 210 Ustawy Pzp) z późniejszym zaproszeniem do składania ofert (realizowane na podstawie Art. 212 ust. 2 i 3 ustawy Pzp).
  • Zaproszenie do negocjacji (realizowane na podstawie Art. 217 ustawy Pzp) w ramach trybu zamówienia z wolnej ręki.
  • Zaleca się poznać specyfikę każdego z tych dokumentów, gdyż pozwala to odpowiednio przygotować się wykonawcy do procesu składania ofert.


Przetargi w 2022 roku – co to jest opis potrzeb i wymagań

Przez opis potrzeb i wymagań stanowiący podstawę realizacji części zleceń budowlanych z rynku zamówień publicznych należy rozmieć dokument utworzony przez zamawiającego mający na celu określenie charakteru i zakresu zamówienia. Ujmuje się w nim także wymagania formalne i proceduralne obowiązujące w danym przetargu. Opis potrzeb i wymagań jest publikowany na stronie internetowej prowadzonego postępowania i z założenia jest bardziej ogólny niż SWZ. Zawarte w nim informacje są w kolejnym etapie zamówienia uszczegóławiane i precyzowane. Przykładowy zakres informacji ujętych w omawianych dokumencie wygląda następująco:

  • Przedmiot zamówienia wraz z wykazem zakresu.
  • Wymagane parametry techniczne.
  • Opis stanu istniejącego i projektowanego.
  • Uwagi dodatkowe (np. dopuszczenie rozwiązań równoważnych).
  • Załączniki (np. plan zagospodarowania terenu, projekt stałej organizacji ruchu, pozwolenie na budowę, szkice sytuacyjne i inne).


Ogłoszenia przetargowe w 2022 roku - zaproszenie do negocjacji

W trybie udzielania zamówienia z wolnej ręki, zamawiający udziela przetargów z 2022 roku konkretnemu wykonawcy. Wszczęcie postępowania następuje poprzez przekazanie mu zaproszenia do negocjacji. W dokumencie tym ujmuje się:

  • Nazwę oraz adres zamawiającego.
  • Tryb udzielenia zamówienia.
  • Opis przedmiotu zamówienia.
  • Szacunkową wartość zamówienia.
  • Kody CPV.
  • Termin realizacji zamówienia.
  • Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełnienia tych warunków.
  • Podstawy wykluczenia.
  • Możliwość wykorzystania podwykonawców.
  • Wykaz oświadczeń lub dokumentów, jakie ma dostarczyć Wykonawca w celu potwierdzenia spełnienia warunków udziału w postępowaniu oraz niepodlegania wykluczeniu.
  • Miejsce i termin negocjacji.
  • Sposób porozumiewania się z zamawiającym.

Tryb z wolnej ręki można wykorzystywać tylko w konkretnych sytuacjach, szczegółowo określonych w ustawie Pzp.

Zlecenia budowlane z rynku zamówień publicznych – przede wszystkim należy czytać dokumentację zamówienia

Niezależnie czy w skład dokumentacji zamówienia wchodzi Specyfikacja Warunków Zamówienia, opis potrzeb i wymagań czy zaproszenie do negocjacji, kluczem dobrze przygotowanej oferty jest dokładna lektura. Wykonawca musi poznać projekt, wszystkie jego pułapki i mocne strony. Dopiero na tej podstawie jest w stanie przygotować rzetelny kosztorys i ofertę. Kluczowe jest także skonfigurowanie parametrów propozycji pod kryteria oceny ofert. Dzięki temu szansa na wygrane przetargi w 2022 roku jest większa.

Kwota jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia

Jednym z obowiązków zamawiającego realizującego polskie przetargi publiczne jest poinformowanie o kwocie, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. Ta informacja jest cenna z punktu widzenia wykonawcy, bo zabezpiecza jego interesy. Dlaczego? Z tego artykułu dowiedzą się Państwo podstawowych informacji na temat instytucji kwoty, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia.

Oferty przetargi – kiedy zamawiający upublicznia informację o kwocie?

Zgodnie z art. 222 ust. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych zamawiający, najpóźniej przed otwarciem ofert, udostępnia na witrynie internetowej prowadzonego postępowania informację o kwocie, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. W brzmieniu tego przepisu warto zwrócić uwagę na sformułowanie ‘najpóźniej przed otwarciem ofert’. Chodzi tu zatem o moment rzeczywistego zapoznania się z treściami nadesłanych propozycji, nie zaś o termin upływu składania ofert. Ma to istotne znaczenie, ponieważ pozwala zamawiającym na podanie do publicznej wiadomości rzeczonej kwoty w taki sposób, aby w żaden sposób nie wpływało to kształt listy rankingowej. To rozwiązanie ma też dodatkowy atut. W przypadku braku napływu ofert, zamawiający pozostawia tę informację w tajemnicy.

Oferty przetargi – czy można wcześniej ujawniać informację o kwocie przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia?

Nie ma żadnych przeciwskazań, aby informacja o kwocie przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia została upubliczniona jeszcze w trakcie trwania procedury naboru ofert. Nie jest także błędem ujęcie jej w Specyfikacji Warunków Zamówienia, oczywiście pod warunkiem, że podmiot udostępni ją także na stronie internetowej prowadzonego postępowania przed otwarciem ofert. Takie prewencyjne działanie zwiększa szansę na otrzymanie skutecznej oferty.

Oferty przetargi – czemu ma służyć podawanie kwoty szacunkowej zamówienia?

Nadrzędnym celem przepisu ujętego w art. 222 ust. 4 ustawy Pzp jest uniemożliwienie zamawiającemu nieuzasadnionego unieważnienia postępowania ze względu na brak środków finansowych na sfinansowanie zadania. Co do zasady jeśli kwota przeznaczona na sfinansowanie jest niższa niż wartość oferty najkorzystniejszej, zamawiający ma możliwość unieważnić ogłoszenie. Nie jest to działanie obligatoryjne, bowiem może się okazać, że w toku oceny ofert jest w stanie przeznaczyć na realizację kwotę wyższą od podanej przed otwarciem ofert. W tym wypadku podmiot realizujący polskie przetargi publiczne musi przestrzegać obowiązujących w tym zakresie przepisów oraz wewnętrznych procedur. Zastanówmy się, co by się mogło stać, gdyby zamawiający nie był zobligowany do upublicznia podanej kwoty? Załóżmy, że w danym postępowaniu spływa 11 ofert. Ta najkorzystniejsza została złożona przez podmiot z drugiego końca Polski, którego wiarygodność z uwagi na niewielki staż na rynku, budzi wątpliwości zamawiającego. Wartość mieści się jednak w budżecie, stąd nie ma teoretycznych przeciwskazań do zawarcia umowy. Intencją ustawodawcy jest wspieranie rozwoju sektora MSP, dlatego w tym wypadku nie pozostawia zamawiającemu furtek. A te mogłyby się pojawić, gdy informacja o kwocie przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia nie była publikowana przed otwarciem. Zamawiający mógłby określić ją na zaniżonym poziomie i w ten sposób uzyskać podstawę do unieważnienia postępowania. Wszczęcie kolejnego mogłoby zakończyć się zupełnie innymi rozstrzygnięciami. Istotą art. 222 ust. 4 jest uniknięcie tego typu nieuczciwych praktyk i transparentne kształtowanie wyników przetargów z 2022 roku.

Wyniki przetargów z 2022 roku – czy unieważnienia z tytułu przekroczenia kwoty przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia są normą?

Badając wyniki przetargów z 2022 roku można dojść do wniosku, że co czwarte zamówienie jest unieważnione przez zamawiającego. Powodów tej decyzji jest sporo:

  • Brak ofert.
  • Odrzucenie wszystkich nadesłanych ofert.
  • Błędy w dokumentacji przetargowej.
  • Pojawiające się nowe kwestie i zdarzenia, których zamawiające nie przewidział na etapie tworzenia dokumentacji.

Najczęściej jednak unieważnienia są efektem przekroczenia kwoty przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia. Popularność tej sytuacji w 2022 roku wiąże się przede wszystkim z kondycją gospodarki. Rosnące ceny materiałów budowlanych, energii oraz koszty pracy sprawiają, że szacunki wykonywane kilka miesięcy wcześniej, nie odzwierciedlają obecnych realiów rynkowych. Jeśli zamawiający nie może zwiększyć kwoty przeznaczonej na realizację zamówienia, jedynym wyjściem jest unieważnienie.

Polskie przetargi publiczne – czy zatem warto startować w przetargach?

W tym wypadku odpowiedź jest jednoznacznie twierdząca. Przetargi publiczne były, są i będą. Stanowią pewne źródło zleceń dla firm realizujących usługi, dostawy i roboty budowlane. Wejście na rynek jest stosunkowo łatwe, konkurencja ograniczona, a zamawiający musi wypłacić wynagrodzenie w terminie.
Gdzie znaleźć ogłoszenia przetargowe? Najlepszym pomysłem jest skorzystanie z bazy przetargowej. Ujęto w niej wszystkie aktualnie prowadzone polskie przetargi publiczne, a ponadto zlecenia od podmiotów prywatnych, licytacje komornicze czy inwestycje planowane. Serwis oferuje darmowy okres próbny.

Kiedy dochodzi do zatrzymania wadium w przetargach

Zatrzymanie wadium w przetargach to jeden z powodów, przez który mniej doświadczeni przedsiębiorcy boją się wejść na rynek zamówień publicznych. Jak pokazuje doświadczenie, w praktyce do wykorzystania tego narzędzia dochodzi niezwykle rzadko. Czy jest się zatem czego bać? W tym artykule opiszemy, czym jest zabezpieczenie wadialne, w jakiej formie można je składać oraz kiedy dochodzi do jego utraty.

Przetarg 2022 – czym jest wadium?

Samo pojęcie zabezpieczenia wadialnego zostało zdefiniowane w Kodeksie cywilnym. Rozumiemy przez nie finansową ochronę interesów zamawiającego, która powinna być wniesiona przed przystąpieniem do złożenia oferty. Wadium w przetargach ma zniechęcić wykonawców do uchylania się od podpisania umowy, co może skutkować wydłużeniem okresu realizacji danego zadania. Warto w tym miejscu podkreślić, że wadium nie jest narzędziem obligatoryjnym. To zamawiający decyduje, czy chce z niego korzystać, czy też nie.

Przetarg 2022 – wysokość i forma wniesienia wadium

Zabezpieczenie wadialne nie może przyjmować dowolnej wysokości. Zamawiający jest zobligowany do przestrzegania zapisów ustawy prawo zamówień publicznych, w myśl której wysokość wymaganego zabezpieczenia może wynosić maksymalnie 3% szacunkowej wartości zamówienia dla projektów powyżej progów unijnych oraz 1,5% dla postępowań krajowych. Jeśli zatem interesujące nas zadanie z sekcji aktualne przetargi ma kosztować jednostkę publiczną lub subsydiowaną 500 000 złotych, to maksymalna wysokość wadium może wynieść 7 500 złotych. Wadium w przetargach można wnosić w kilku alternatywnych formach. Należą do nich:

  • pieniądz,
  • gwarancje bankowe,
  • gwarancje ubezpieczeniowe;
  • poręczenia udzielane przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

Zgodnie z treścią art. 45 ust. 6 ustawy Pzp nie ma przeciwskazań, aby zabezpieczenie było wnoszone w kilku wymienionych formach jednocześnie.

Przetarg 2022 – kiedy następuje zwrot wadium?

Zabezpieczenie wadialne jest instrumentem zwrotnym. Zamawiający ma obowiązek zwrócić wadium niezwłocznie, gdy wystąpi jedna z następujących okoliczności:

  • upłynął termin związania ofertą,
  • zawarto umowę w sprawie zamówienia publicznego,
  • unieważniono postępowanie przetargowe, z wyjątkiem sytuacji, gdy nie zostało rozstrzygnięte odwołanie na czynność unieważnienia albo nie upłynął termin do jego wniesienia.

Wadium będzie zwracane także na wniosek wykonawcy, gdy:

  • wycofał on ofertę przed upływem terminu składania ofert,
  • jego oferta została odrzucona,
  • dokonano wyboru oferty najkorzystniejszej,
  • unieważniono postępowanie, w przypadku gdy nie zostało rozstrzygnięte odwołanie na czynność unieważnienia albo nie upłynął termin do jego wniesienia.

Przez niezwłoczny zwrot wadium w przetargach należy rozumieć okres 7 dni od momentu zaistnienia danej przesłanki.

Przetarg 2022 – zatrzymanie wadium

Intencją wykonawcy składającego ofertę na aktualne przetargi jest zdobycie zlecenia, a tym samym określonych korzyści: zysku, znajomości, doświadczenia, referencji. Przegrana w postępowaniu jest rzeczą naturalną. Konkurencja może być duża i czasami należy złożyć kilka ofert, aby podpisać wymarzoną umowę. Co jednak, gdy wszystkie okażą się najkorzystniejsze? Decydując się na jednoczesną aplikację na wiele zamówień, które łącznie przekraczają nasze zdolności przerobowe, narażamy się na ryzyko zatrzymania i utraty wadium. Zresztą nie tylko wtedy. Do zatrzymania wadium dochodzi, gdy:

  • wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 107 ust. 2 lub art. 128 ust. 1 ustawy Pzp z przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył podmiotowych środków dowodowych lub przedmiotowych środków dowodowych potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 57 lub art. 106 ust. 1 ustawy Pzp, oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1 ustawy Pzp, innych dokumentów lub oświadczeń lub nie wyraził zgody na poprawienie omyłki, o której mowa w art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, co spowodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej;
  • wykonawca, którego oferta została wybrana:
    1. - odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach określonych w ofercie,
      - nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy,
      - zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy, którego oferta została wybrana. Zatrzymanie wadium w przetargu jest rzadkością i zawsze wiąże się z zaniedbaniem lub celowym działaniem wykonawcy. Dochodzi do niego głównie wtedy, gdy podmiot źle oszacował zamówienie lub wygrał jednocześnie więcej postępowań i z uwagi na ograniczone zasoby, musi odstąpić od podpisania mniej rentownych zadań.



Aktualne przetargi – gdzie znaleźć informację o wysokości wadium?

Informacja o zabezpieczeniu wadialnym każdorazowo jest ujęta w dokumentacji przetargowej, a konkretnie w ogłoszeniu o zamówieniu oraz Specyfikacji Warunków Zamówienia. Te z kolei najlepiej odszukać w bazie agregującej aktualne przetargi. Dlaczego? Odwiedzanie witryn internetowych zamawiających jest zadaniem czasochłonnym i zawodnym. Oferent.com.pl zawiera kompletny wykaz postępowań, które można wygodnie filtrować. Karta danego ogłoszenia przedstawia podstawowe informacje, w tym: terminy składania ofert, opis przedmiotu zamówienia, dane zamawiającego, a także wadium. Dzięki tej opcji łatwo i szybko dowiemy się, jaką kwotę należy przygotować, aby wystartować w danym postępowaniu.

Nie wykonałeś zamówienia lub wykonałeś je nienależycie? Konsekwencje mogą być długoterminowe!

Brak zapłaty za zlecenie przetargowe oraz naliczenie kar umownych przez zamawiającego wcale nie musi być jedyną negatywną konsekwencją dla firmy. Decydując się na odstąpienie od zawartego porozumienia lub wykonując je nieterminowo, warto pamiętać, że kolejni zamawiający mogą nas wykluczyć z innych postępowań. W tym artykule opowiemy o przesłance wykluczenia z postępowania. Odniesiemy się do terminów oraz wątpliwości, jakie może budzić uzupełnienie dokumentu JEDZ.

Urząd Marszałkowski przetargi – przesłanka wykluczenia z postępowania

Ustawa z dnia 11 września 2019 roku przewiduje szereg przesłanek wykluczenia z postępowania. W art. 109 ust. 7 wspomina się między innymi o wykonawcy, który z przyczyn leżących po jego stronie, w znacznym stopniu lub zakresie nie wykonał lub nienależycie wykonał albo długotrwale nienależycie wykonywał istotne zobowiązanie wynikające z wcześniejszej umowy w sprawie zamówienia publicznego lub umowy koncesji, co doprowadziło do wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy, odszkodowania, wykonania zastępczego lub realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady. Co to dokładnie oznacza?
Przede wszystkim chodzi tu o sytuację, gdy niewykonanie lub nienależyte wykonanie ma znaczący charakter, czyli doprowadziło do wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy, odszkodowania, wykonania zastępczego lub realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady. Zatem jeśli firma odmówiła wykonania zadania, wykonała je nieterminowo lub w sposób odbiegający od standardów, konsekwencje tego czynu będą się za nią ciągnąć w przyszłości. Dotyczy to także działań podwykonawcy, za które strona umowy ponosi pełną odpowiedzialność. W tej sytuacji, jeśli zamawiający w Specyfikacji Warunków Zamówienia określił, że przy tworzeniu listy rankingowej będzie brał pod uwagę przesłankę wykluczenia, nasza firma nie może złożyć skutecznej oferty na zadanie z sekcji ‘zlecenia budowlane 2022’.

Urząd Marszałkowski przetargi – jaki jest okres wykluczenia?

Narzędzie wykluczenia z postępowania jest kategoryczne, ale na szczęście nieostateczne. Po pierwsze wykonawcy mogą skorzystać z instytucji procedury naprawczej, która niemal natychmiastowo daje szansę na uregulowanie tych kwestii. Jeśli jednak do tego nie dojdzie, wykluczenie jest aktualne przez okres 3 lat od momentu zaistnienia zdarzenia. Po tym czasie wykonawca może składać oświadczenia, potwierdzające brak podstaw do wykluczenia z postępowania na podstawie art. 109 ustawy Pzp.

Urząd Marszałkowski przetargi – problemy z formularzem JEDZ

W przypadku zamówień krajowych z sekcji zlecenia budowlane 2022 sprawa jest stosunkowo prosta. Na podstawie żądania zamawiającego składamy jedynie oświadczenie o braku podstaw do wykluczenia, które jest dostosowane do prawodawstwa polskiego. Inaczej wygląda sytuacja z zadaniami o wartości przekraczającej progi unijne. Wykonawca musi tu złożyć uzupełniony formularz Jednolitego Europejskiego Dokumentu Zamówienia (JEDZ). W związku z tym, że jest to akt ponadnarodowy, zawiera wytyczne i pytania ogólne. Znajdziemy tam także następującą informację:
Czy wykonawca znajdował się w sytuacji, w której wcześniejsza umowa w sprawie zamówienia publicznego, wcześniejsza umowa z podmiotem zamawiającym lub wcześniejsza umowa w sprawie koncesji została rozwiązana przed czasem, lub w której nałożone zostało odszkodowanie bądź inne porównywalne sankcje w związku z tą wcześniejszą umową?
Odpowiedź na to pytanie wcale nie jest oczywista. Co bowiem w sytuacji, gdy niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy nie wynikało z przyczyn leżących po stronie wykonawcy? Zgodnie z polskimi regulacjami prawnymi, taka sytuacja nie skutkuje wykluczeniem z postępowania. Niestety znaczna część orzecznictwa KIO bierze pod uwagę wyłącznie literalne brzmienie formularza. Obowiązkiem wykonawcy jest uzupełnienie tego punktu zgodnie ze stanem faktycznym, czyli poinformowanie, że dana sytuacja miała miejsce. Dalsze kroki, mające na celu wytłumaczenie, że podstawa wykluczenia nie zachodzi, trzeba podać w oddzielnym punkcie. W ten sposób wykonawcy, którzy nie ponoszą winy za niewykonanie umowy, muszą każdorazowo uzasadniać swoją niewinność.

Wyszukiwarka przetargów 2022 – jak dbać o należyte wykonanie umowy?

Przystępując do danego postępowania trzeba mieć pewność, że chcemy je zrealizować. Dokładna analiza przedmiotu zamówienia połączona z badaniem dostępności materiałów oraz mocy przerobowych dają gwarancję, że po podpisaniu umowy realizacja będzie przebiegała prawidłowo. Niewykonanie lub nienależyte wykonanie są najczęściej efektem zbyt pobieżnego zapoznania się z dokumentacją przetargową. Warto pamiętać, że wykonawca jeszcze przed złożeniem oferty, ma możliwość zadawania pytań zamawiającemu. W przypadku zadań z sekcji ‘zlecenia budowlane 2022’ można także skorzystać z opcji wizji lokalnej. Badanie obiektu na miejscu pozwala wykryć ewentualne niejasności, które nie zostały ujęte w projekcie wykonawczym. Jeśli z kolei problemy pojawią się już na etapie realizacji, należy o nich niezwłocznie informować zamawiającego. Na podstawie wzajemnego porozumienia można wypracować strategię, która pozwoli na przykład na wydłużenie terminu wykonania i uniknięcie kar umownych.

Wyszukiwarka przetargów 2022 – ciągłość zleceń jest kluczowa

W dobie wzrastającej inflacji kluczowa dla przetrwania firmy jest ciągłość zleceń. Inwestorzy prywatni zmieniają plany inwestycyjne, co znacząco wpływa na dostępność ogłoszeń. W tym trudnym momencie pomocny może być rynek zamówień publicznych, gdzie liczba pojawiających się postępowań jest stała. Warto pamiętać, że z uwagi na sformalizowanie procesu składania ofert, konkurencja jest stosunkowo niewielka. Jak zatem rozpocząć działania z przetargami? Przede wszystkim zalecany jest dostęp do narzędzia ‘wyszukiwarka przetargów 2022’. To w nim znajdziemy interesujące nas zlecenia i zapoznamy się z dokumentacją konkursową. Na jej podstawie będziemy w stanie przygotować formularz ofertowy, który stanie się szansą na wzrost dochodów firmy.

Oferty dodatkowe w zamówienia publicznych

Ogłoszenia przetargi publiczne zawierają szereg danych dotyczących postępowania. Jednym z kluczowych parametrów są kryteria wyboru oferty. To na ich podstawie dokonywana jest ocena złożonych propozycji i sporządzana lista rankingowa. Ostatecznie umowę podpisuje ta firma, która uzyska najwięcej punktów. Co jednak w sytuacji, gdy w danym przetargu dwie oferty zostają ocenione podobnie? Którego wykonawcę należy wybrać? Kiedy następuje konieczność wezwania do złożenia ofert dodatkowych? Między innymi na te pytania odpowiemy w niniejszym artykule.

BIP przetargi budowlane – kluczowe są kryteria oceny ofert

Zgodnie z art. 91 ust. 1 nowej ustawy Prawo zamówień publicznych zamawiający sporządza listę rankingową na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji warunków zamówienia. W tym samym artykule określono, że kryteriami oceny ofert może być cena, lub cena łączona z innymi parametrami odnoszącymi się do przedmiotu zamówienia. Mowa tu między innymi o jakości, funkcjonalności, właściwościach technicznych, aspektach środowiskowych, społecznych czy terminie wykonania. W świetle powyższej regulacji należy stwierdzić, że cena jest obligatoryjnym, ale nie jednym kryterium oceny ofert w ogłoszeniach przetargi publiczne. Od kształtu kryteriów zależy dalsza procedura wyboru wykonawcy w przypadku przyznania takiej samej liczby punktów więcej niż jednej propozycji.

BIP przetargi budowlane – kryterium o najwyższej wadze

W sytuacji, gdy w danym postępowaniu złożono dwie oferty z takim samym bilansem oceny w różnych kryteriach, zamawiający wybiera ofertę, która zdobyła najwięcej punktów w kryterium o najwyższej wadze. W tym wypadku nie przeprowadza się naboru ofert dodatkowych. Jest to nowe rozwiązanie wprowadzone ostatnią aktualizacją prawa zamówień publicznych. Żeby lepiej zrozumieć mechanizm postępowania, rozważmy następujący przykład ogłoszenia. Przetargi publiczne na roboty budowlane zawierają dwa kryteria oceny ofert:

  • Cenę z wagą 60 punktów.
  • Gwarancję z wagą 40 punktów.

Jeśli złożono oferty o różnych cenach i gwarancjach, a suma ich punktów jest taka sama, zamawiający wybiera propozycję z niższą cenę. To właśnie ona uzyskała najwięcej punktów w kryterium o najwyższej wadze. Teraz spójrzmy na inny przykład. Kryteria oceny wyglądają następująco:

  • Cena z wagą 40 punktów.
  • Gwarancja z wagą 50 punktów.
  • Termin realizacji z wagą 10 punktów.

Jak widzimy największą wagę ma w tym wypadku gwarancja i to od niej zaczynamy badanie ofert. Jeśli w tym kryterium zaoferowano podobną wartość, należy wybrać ofertę najtańszą. To właśnie ona znajdzie się później w wynikach przetargów publicznych.

BIP przetargi budowlane – oferty dodatkowe

W praktyce zdarzają się też sytuacje, gdy nie można wybrać oferty z najniższą ceną (jeśli oferenci wpisali tę samą wartość). Zamawiający jest zobowiązany do wezwania zainteresowanych stron do złożenia ofert dodatkowych. Zgodnie z art. 248 ust. 3 ustawy Pzp oferta dodatkowa obejmuje jedynie cenę lub koszt. Złożenie oferty nie jest obowiązkowe, ale brak podjęcia takiej aktywności minimalizuje szanse na zdobycie zamówienia. Ważne jest także, że zgodnie z art. 251 ustawy Pzp wykonawcy nie mogą zaoferować cen lub kosztów wyższych niż zaoferowane w pierwotnie złożonej ofercie. Jeśli to zrobią, zamawiający jest zobligowany odrzucić taką propozycję. W ostatecznym rankingu jest w tej sytuacji brana pod uwagę pierwotna oferta tego wykonawcy. Podobny los czeka propozycję dodatkową, która została złożona po terminie ustalonym przez zamawiającego. Ostatecznie w wynikach przetargów publicznych jako zwycięzcę wskazuje się ten podmiot, który złożył niższą cenę w ofercie dodatkowej.

Wyniki przetargów budowlanych – unieważnienie postępowania

Ustawa Prawo zamówień publicznych mówi, że zamawiający wzywa do złożenia ofert dodatkowych tylko raz. Jeśli sama treść wezwania zawiera błędy merytoryczne, należy daną czynność unieważnić i wykonać ponownie. Z kolei, gdy na prawidłowo wysłane wezwanie, w wyznaczonym terminie spływają propozycje zawierające podobne ceny, zamawiający musi unieważnić postępowanie. Podobnie postępuje, gdy dodatkową ofertę, ale z ceną taką samą jak cena poprzednich propozycji, składa tylko jeden wykonawca. W tym wypadku niezbędne będzie nowe ogłoszenie na przetargi publiczne i przeprowadzenie całego postępowania od początku.

Wyniki przetargów budowlanych – aby być na bieżąco śledź wyszukiwarkę przetargów!

Niezależnie czy w danym postępowaniu startujemy po raz pierwszy, czy mówimy tu o zamówieniu wcześniej unieważnionym, wszelkie informacje wraz z dokumentacją konkursową znajdziemy w wyszukiwarce oferent.com.pl. Dzięki serwisowi uzyskujemy dostęp do tysięcy przetargów, sprzedaży komorniczych i zleceń, przefiltrowanych przez interesujące nas parametry. Może je podglądać bezpośrednio na stronie internetowej lub w raportach przesyłanych na adres e-mail. Ważnym elementem platformy są także wyniki przetargów budowlanych, usługowych i transportowych, dzięki którym jesteśmy w stanie zaplanować strategię uczestnictwa w rynku. Po więcej szczegółów zapraszamy do naszych doradców!

Ograniczenia dostępu do informacji w zamówieniach publicznych

Przetargi, podobnie jak i inne czynności podejmowane przez jednostki publiczne, są co do zasady jawne. Gwarantują tu zapisy co najmniej trzech dokumentów: Konstytucji, Ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz Ustawy Prawo zamówień publicznych. Czy jednak wszelkie dane związane z realizacją przetargu należy uznać za informację publiczną? Okazuje się, że od tej reguły są trzy odstępstwa, o których szczegółowo napiszemy w tym artykule. Warto o nich pamiętać przeglądając bazę przetargów publicznych i tworząc kolejne oferty.

Urząd Marszałkowski przetargi – komu przysługuje wgląd do informacji publicznej?

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 61 ust.1 informuje, że każdy obywatel ma prawo do „uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne”. Jest to stwierdzenie ogólne, stanowiące ramę do uzyskiwania danych od urzędów gmin, starostw powiatowych i innych jednostek publicznych. Podstawowym aktem precyzującym wytyczne w tym zakresie jest Ustawa z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej. W jej świetle prawo do informacji publicznej można podzielić na trzy oddzielne części:

  • uzyskanie informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego, oraz do niezwłocznego uzyskania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych,
  • wgląd do dokumentów urzędowych,
  • dostęp do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów.

Kto może wystąpić z wnioskiem o udostępnienie tego typu informacji w zamówieniu publicznym? Jest to oczywiście konkurent wykonawcy, z którym zostanie podpisana umowa. Jednak nie tylko on. Podobne prawa ma każda zainteresowana osoba fizyczna, organizacja społeczna czy firma. Warto zatem śledzić na bieżąco zlecenia w bazie przetargów publicznych, gdyż dzięki temu możemy uzyskać wgląd w kształt ofert i umów aktualnie obowiązujących na rynku.

Urząd Marszałkowski przetargi – realizacja zasad przejrzystości i jawności

W przypadku postępowania przetargowego fundamentalne znaczenie mają dwie zasady zamówień publicznych: przejrzystość i jawność. W artykule 16 ustawy Pzp wskazuje się, że zamawiający jest zobligowany do udzielenia zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców. W tym celu musi stosować określone procedury:

  • przekazać ogłoszenie o zamówieniu do publikacji w Dzienniku Urzędowym UE lub zamieścić je w Biuletynie Zamówień Publicznych (w zależności od wartości projektu).
  • Zapewnić za pomocą strony internetowej bezpłatny, pełny, nieograniczony i bezpośredni dostęp do specyfikacji warunków zamówienia oraz opisu potrzeb i wymagań.
  • Udostępnić na stronie internetowej prowadzonego postępowania informację o kwocie przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia – najpóźniej przed otwarciem ofert.
  • Zapewnić jawności informacji z otwarcia ofert poprzez zamieszczenie ich na stronie internetowej prowadzonego postępowania niezwłocznie po otwarciu ofert.
  • Dokumentować cały przebieg postępowania w protokole.
  • Udostępnić na stronie internetowej informację o wyborze najkorzystniejszej oferty lub o unieważnieniu postępowania.
  • Przekazać informację o udzieleniu zamówienia do publikacji w Dzienniku Urzędowym UE lub zamieścić ją w Biuletynie Zamówień Publicznych.

W praktyce zatem podstawowym źródłem udostępnienia informacji publicznej o zamówieniu jest strona internetowa, której adres możemy znaleźć w bazie przetargów publicznych. Jeśli jakiś podmiot lub osoba fizyczna chce uzyskać dostęp do innych materiałów (na przykład kształtu ofert, kosztorysów, umów lub porozumień z podwykonawcami), musi wystąpić z wnioskiem o udostępnienie danych.

Urząd Marszałkowski przetargi – ograniczenia dostępu do informacji

Zamawiający nie zawsze musi udostępnić wszelkie informacje, o które prosi go we wniosku wykonawca. Mówimy tu o trzech sytuacjach, które są w pełni zgodne z zapisami ustawy Pzp i chronią interesy stron umowy.

Strona z przetargami – po pierwsze tajemnica przedsiębiorstwa

Nie ma wątpliwości, że informacji publicznej nie stanowią dane utajnione. Każdy wykonawca ma prawo na etapie składania ofert zastrzec tajemnicę przedsiębiorstwa. Katalog informacji niepodlegających temu procesowi zawiera art. 222 ust. 5 Pzp (są to między innymi kwestie dotyczące nazwy, siedziby, cen zaproponowanych w ofercie). Jeśli zastrzeżenie jest zgodne z regułami ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, zamawiający nie może udostępniać tych informacji podmiotom trzecim.

Strona z przetargami – po drugie informacje poufne

Zamawiający ma pełne prawo ustanowić w SWZ lub w ogłoszeniu o zamówieniu wymagania dotyczące zachowania poufnego charakteru informacji przekazanych wykonawcy w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Jeśli takie zapisy znajdą się w dokumentacji przetargowej, zakres udzielanych informacji publicznych będzie okrojony.

Strona z przetargami – po trzecie interes publiczny

Zdarzają się także sytuacje, w których uzasadniona jest ochrona prywatności lub interes publiczny. Zamawiający nie udostępnia informacji na wezwanie oraz na stronie z przetargami, gdy mamy do czynienia z:

  • Zamówieniem prowadzonym w trybie z wolnej ręki w związku z ochroną praw wyłącznych – dotyczy danych osobowych.
  • Zamówieniem prowadzonym w trybie z wolnej ręki w zakresie działalności twórczej lub artystycznej oraz dostaw lub usług, z zakresu działalności kulturalnej związanej z organizacją wystaw, koncertów, konkursów, festiwali, widowisk, spektakli teatralnych, przedsięwzięć z zakresu edukacji kulturalnej lub z gromadzeniem materiałów bibliotecznych przez biblioteki lub muzealiów, a także z zakresu działalności archiwalnej związanej z gromadzeniem materiałów archiwalnych, jeżeli zamówienie te nie służy wyposażaniu zamawiającego w środki trwałe przeznaczone do bieżącej obsługi jego działalności – dotyczy wynagrodzenia, o ile wykonawca wcześniej zastrzegł, że ta dana nie może być udostępniona.



Urząd Marszałkowski przetargi – do czego mogą się przydać informacje o zamówieniu?

Jak wskazaliśmy powyżej, nie każda informacja dotycząca postępowania o udzielenie zamówienia może zostać udostępniona przez zamawiającego na wezwanie lub w bazie przetargów publicznych. Zasadniczo jednak większość danych, dokumentów i zdarzeń stanowi informację publiczną. Wiedza o nich może pomóc wykonawcy z dalszego miejsca listy rankingowej do odzyskania szansy na zlecenie. Kontrolę poprawności stosowanych procedur może przeprowadzić też beneficjent bezpośredni projektu (np. dla zadań parasolowych) czy każdy inny obywatel. W ten sposób zyska pewność, że jego otoczenie będzie kształtowane w oparciu o materiały i usługi najwyższej jakości. Jeśli szukają Państwo aktualnych postępowań ze swojej okolicy, zapraszamy na stronę z przetargami oferent.com.pl.