Postępowania prowadzone w ramach zamówień publicznych są co do zasady jawne. Gwarantuje to jedna z kluczowych reguł określonych przez ustawodawcę w art. 18 ust Pzp. Jawność zamówień publicznych może jednak zostać ograniczona w ramach tak zwanej tajemnicy przedsiębiorstwa. Z tego artykułu dowiedzą się Państwo czym jest tajemnica przedsiębiorstwa oraz kiedy można z niej skorzystać w przetargu publicznym.
Definicja tajemnicy przedsiębiorstwa
W art. 18 ust 3 nowej ustawy Prawo zamówień publicznych wskazano, że wszelkie informacje zastrzeżone w przetargu publicznym muszą spełniać warunki definicji tajemnicy przedsiębiorstwa zawartej w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Poszukując właściwej wykładni tego pojęcia należy zapoznać się z art. 11 wyżej wymienionego aktu prawnego. Wspomina się tam o dwóch przesłankach, które muszą być spełnione łącznie, aby daną informację opatrzyć łatką tajemnicy przedsiębiorstwa w sekcji zamówienia publiczne 2021.
Chodzi mianowicie o dane, które:
- mają ściśle określony charakter - są informacjami technicznymi, technologicznymi, organizacyjnymi lub innymi posiadającymi wartość gospodarczą,
- jako całość lub w konkretnym zestawieniu i zgrupowaniu ich elementów nie są powszechnie znane osobom na co dzień zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla wskazanych jednostek, a podmiot dochował staranności w celu utrzymania ich w poufności.
Co to oznacza w praktyce? Jak zwykle w takich sytuacjach warto odwołać się do rozstrzygnięć sądowych, które rozpatrując dane przypadki, poddają szczegółowej analizie zapisy prawne. I tak w myśl wyroku o sygnaturze akt II GSK 2806/14, Naczelny Sąd Administracyjny definiuje tajemnicę przedsiębiorstwa jako „informację (o co najmniej minimalnej lub potencjalnej wartości), której wykorzystanie przez innego przedsiębiorcę zaoszczędzi mu wydatków lub zwiększy zyski”. Dane technologiczne będą więc wszelkiego rodzaju opisami procesów, formuł chemicznych, wzorów i sposobów działania. Informacja handlowa to z kolei baza doświadczeń i procesów przydatnych do prowadzenia przedsiębiorstwa, niezwiązanych w sposób bezpośredni z formą wykonania przedmiotu zamówienia.
Zamówienia publiczne 2021 – w jakich sytuacjach można się na nią powołać?
Przetarg publiczny to specyficzny rodzaj pozyskiwania zleceń, w którym wykonawca może zastrzec pewne informacje oferty jako tajne. Nie mogą być to jednak dane przypadkowe, co wykazano w punkcie powyżej. Chęć zatuszowania nazwy firmy, jej siedziby lub zaproponowanej ceny, każdorazowo spotka się z odrzuceniem ze strony zamawiającego. Wspomniany wcześniej art. 18 ust. 3 ustawy Pzp mówi, że to na wykonawcy ciąży obowiązek wykazania tajemnicy przedsiębiorstwa i że nie może ona dotyczyć informacji, o których mowa w art. 222 ust. 5. Zastrzeżenia należy dokonać nie później niż w terminie składania ofert tudzież wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Bardzo ważne jest drobiazgowe uzasadnienie podjęcia takiego kroku. Należy mieć na względzie, że ograniczenie działania zasady jawności jest przedmiotem badania ze strony zamawiającego. I to badania rygorystycznego. Dlatego z tego przywileju warto korzystać tylko w uzasadnionych przypadkach.
Przetarg publiczny – jak skutecznie zastrzec tajemnicę przedsiębiorstwa?
Aby zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa w sekcji zamówienia publiczne 2021 było skuteczne, wymagane jest złożenie odpowiedniego uzasadnienia. Wykonawca ma pełne prawo zachować w poufności nazwę poddostawcy, sposób konfiguracji zaoferowanego rozwiązania czy wysokość marży, musi jednak wykazać spełnienie wszystkich przesłanek zawartych w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. I tak kwestię nieujawniania informacji do wiadomości publicznej na ogół realizuje się poprzez złożenie oświadczenia własnego wykonawcy. Przetarg publiczny wymaga także uzasadnienia działań w celu zachowania poufności. Tu wykonawcy bardzo często składają dodatkowe dokumenty, na potwierdzenie swojej tezy. Mogą to być:
- wewnętrzne normy i regulacje przyjęte w firmie,
- zapisy umów pracowników, zobowiązujące do przestrzegania zasady poufności,
- Polityka Bezpieczeństwa lub określone certyfikaty w zarządzaniu, które potwierdzają obowiązujące w przedsiębiorstwie procesy ochrony danych,
- umowy wiążące firmę z kontrahentami, w których wyróżniono klauzule poufności.
Ostania przesłanka dotyczy charakteru gospodarczego danych. Nie jest wystarczające odnotowanie, że firma straci na ujawnieniu informacji. Ważne jest także przywołanie konsekwencji ujawnienia tej konkretniej wiadomości – w postaci np. przyznanych rabatów od poddostawcy. Należy przedstawić konkretne wyliczenia poparte danymi. Dopiero tak przygotowane uzasadnienie ma szansę na przyjęcie przez zamawiającego.
Podsumowanie
Każdy wykonawca sondujący dany przetarg publiczny ma prawo zastrzec w swojej ofercie tajemnicę przedsiębiorstwa. Nie można za nią uznać nazwy firmy czy adresu świadczenia usług. Chodzi tu o wszelkie dane techniczne, technologiczne lub organizacyjne, które użyte przez inny podmiot będą szansą na wygenerowanie oszczędności lub zysków. Aby zastrzec tajemnicę przedsiębiorstwa w ramach sekcji zamówienia publiczne 2021, niezbędne jest uzasadnienie poparte konkretnymi danymi i dokumentami. Składa się je przed upływem terminu naboru ofert. Tylko wnikliwie przygotowane oświadczenie ma szansę na przyjęcie przez zamawiającego w ramach odstępstwa od stosowania zasady jawności postępowania.
