Archive: czerwca 2022

Wraz z wejściem w życie ustawy z dnia 11 września 2019 roku Prawo zamówień publicznych, zmieniły się wytyczne dotyczące zamówień sektorowych. Temu typowi zamówień, z uwagi na specyfikę i odrębność, przeznaczono samodzielną jednostkę redakcyjną w postaci działu V ustawy. Jej zakres transponuje przepisy zawarte w unijnej dyrektywie 2014/25/UE, zwanej powszechnie jako dyrektywa sektorowa. W tym artykule odpowiemy na pytania, kim jest zamawiający sektorowy, jakiej działalności dotyczą zamówienia sektorowe zawarte na listach przetargów oraz w jakich trybach można prowadzić postępowania.

Lista przetargów – kim jest zamawiający sektorowy?

W artykule 5 ustawy Pzp wymieniono podmioty, które mogą pełnić funkcję zamawiających sektorowych. Są nimi:

1. zamawiający publiczni w zakresie, w jakim wykonują jeden z rodzajów działalności sektorowej,

2. inne podmioty, które wykonują jeden z rodzajów działalności sektorowej, oraz na których zamawiający publiczni, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot wywierają dominujący wpływ, w szczególności:


• posiadają ponad połowę udziałów albo akcji lub
• posiadają ponad połowę głosów wynikających z udziałów albo akcji, lub
• mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego,

3 . inne podmioty, które wykonują jeden z rodzajów działalności sektorowej, jeżeli działalność ta jest wykonywana na podstawie praw szczególnych lub wyłącznych.

Co to są prawa szczególne lub wyłączne? W rozumieniu ust. 1 pkt 3 wyżej wymienionej ustawy są to prawa przyznane w drodze ustawy lub decyzji administracyjnej, polegające na zastrzeżeniu wykonywania określonej działalności dla jednego lub większej liczby podmiotów, wywierające istotny wpływ na możliwość wykonywania tej działalności przez inne podmioty, z wyłączeniem praw przyznanych w drodze ogłoszonego publicznie postępowania na podstawie obiektywnych i niedyskryminujących kryteriów.

Portal z przetargami budowlanymi – co to jest działalność sektorowa?

Aby dane zamówienie mogło być klasyfikowane jako sektorowe, musi dotyczyć określonego rodzaju działalności. Nie każdy projekt znajdujący się na liście przetargów odpowiada kryteriom zdefiniowanym w artykule 5 ustawy Pzp. Ogólnie pod działalność sektorową podłączamy segmenty dotyczące:

• gospodarki wodnej,
• energii elektrycznej,
• gazu i energii cieplnej,
• usług transportowych,
• portów, przystani i portów lotniczych,
• usług pocztowych,
• wydobycia paliw.

Czy każde zadanie branżowe z wymienionych grup może być uznane za sektorowe? Niestety nie. Przykładowo dla usług z sekcji Poczta Polska przetargi za sektorowe przyjmujemy zamówienia polegające na przyjmowaniu, sortowaniu, przemieszczaniu lub doręczaniu przesyłek pocztowych oraz zarządzaniu tymi usługami. Podobne wyłączenia dotyczą także innych sekcji, co szczegółowo wypunktowano w ustawie Pzp.

Poczta Polska przetargi – progi w zamówieniach sektorowych

Reżim prawa zamówień publicznych musi zostać zachowany dla zamówień o wartości powyżej progów unijnych. Tę samą zasadę stosuje się dla działalności sektorowej, przy czym kwoty są odmienne niż dla zadań klasycznych. Do niedawna w przypadku zamówień udzielanych przez zamawiających sektorowych oraz w przypadku zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa, próg kwoty wynosił 428 000 euro. Począwszy od 2022 roku został on zwiększony do 431 000 euro. Wartość ta dotyczy zadań na dostawy i usługi. W przypadku robót budowlanych próg unijny został zwiększony z 5 mln 350 tys. euro do 5 382 000 euro. Podział zamówień na ponadprogowe i podprogowe jest o tyle ważny, że ma wpływ na przebieg całej procedury wyboru oferenta.

Portal z przetargami budowlanymi – tryby udzielania zamówień sektorowych

Na liście przetargów oferent.com.pl znaleźć możemy zamówienia sektorowe prowadzone w następujących trybach:

• przetarg nieograniczony,
• przetargu ograniczony,
• sektorowe negocjacje z ogłoszeniem,
• dialog konkurencyjny,
• partnerstwo innowacyjne.

W specyficznych okolicznościach, po spełnieniu określonych w ustawie przesłanek, możliwe jest zastosowanie również trybu negocjacji bez ogłoszenia i zamówienia z wolnej ręki. W stosunku do poprzedniej podstawy prawnej ustawodawca wprowadził sektorowe negocjacje z ogłoszeniem. W tym trybie wykonawcy składają wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu na podstawie ogłoszenia dostępnego na liście przetargów. W odpowiedzi na nie zamawiający wysyła zaproszenie do negocjacji dla wykonawców spełniających warunki udziału w postępowaniu. Po tym etapie składane są oferty.

Poczta Polska przetargi – uprawnienia zamówień sektorowych

Wiemy już kto i na co może wszcząć zamówienie sektorowe. W tym miejscu warto jeszcze przyjrzeć się, jakie przywileje mają zamawiający sektorowi. Przede wszystkim nie muszą oni sporządzać analizy potrzeb i wymagań, co jest jednym z wielu obowiązków postępowań klasycznych. W niedawnym artykule pisaliśmy także o ustawowym nakazie rozpatrzenia możliwości podziału zamówienia na części. Dotyczy on większości sytuacji, ale nie zamówień sektorowych. Kolejną zaletą tego rodzaju procedur jest także brak konieczności badania podstaw wykluczenia wykonawcy zgodnie z art. 108 dla zadań z branży elektroenergetycznej, gazowniczej i ciepłowniczej. Portal z przetargami budowlanymi zawiera także zadania sektorowe, w których zamawiający żądają przedstawienia innych podmiotowych środków dowodowych niż określone w przepisach wykonawczych. Inne warte odnotowania cechy zamówień sektorowych to:

• W przypadku zadania z sekcji przetargi Poczta Polska lub innej, opcja odrzucenia oferty, w której udział produktów, w tym oprogramowania wykorzystywanego w wyposażeniu sieci telekomunikacyjnych pochodzących z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw, z którymi Unia Europejska zawarła umowy o równym traktowaniu przedsiębiorców, lub państw, wobec których na mocy decyzji Rady stosuje się przepisy dyrektywy 2014/25/UE, nie przekracza 50%.
• Możliwość odstąpienia od powołania komisji przetargowej, ale pod warunkiem zaproponowania innych, przejrzystych zasad prowadzenia postępowania.
• Szansa na zawarcie umów ramowych na okres aż do 8 lat, a jeśli zachodzą wyjątkowe sytuacje uzasadnione przedmiotem umowy, nawet na dłuższy czas.
• Możliwość stosowania innych niż określone w ustawie Prawo zamówień publicznych podstaw wykluczenia oraz warunków udziału w postępowaniu.

Zamówienia sektorowe – podsumowanie

Zamówienia sektorowe zajmują szczególne miejsce w systemie zamówień publicznych. Są one udzielane dla rodzajów działalności dotyczących podstawowych potrzeb życiowych człowieka. Przykładami realizacji zadań sektorowych jest przesył i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła, tworze infrastruktury do świadczenia publicznych usług związanych z produkcją wody pitnej oraz obsługa sieci świadczących publiczne usługi w zakresie transportu kolejowego i autobusowego. Z uwagi na specyfikę i odrębność przedmiotów zamówienia, postępowania sektorowe umożliwiają zastosowanie odmiennych rozwiązań niż dla zadań klasycznych.

Warszawskie firmy z sekcji przetargi obsługa prawna miały ostatnio dużo pracy. Przedstawiciele stolicy ogłosili, że w ramach zadania polegającego na wywozie śmieci w dziewięciu dzielnicach w latach 2022-2026, zamierzają utworzyć spółkę komunalną. To jej mają zostać zlecone zamówienia w formule in-house. Takie podejście pracowników magistratu nie spodobało się konkurencji. Aż 11 firm wniosło odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej, a kolejne 30 firm przystąpiło do postępowania. Formułowane zarzuty powtarzają się w kolejnych wnioskach, a dwa główne dotyczą:

• braku wykazania, by 90% działalności MPO świadczyło na rzecz miasta,
• deficytów floty pojazdów oraz stanu zatrudnienia u wykonawcy.

Samo rozstrzygnięcie jeszcze przed nami, ale już teraz warto zadać sobie pytanie o specyfikę zamówień in-hause i ich relację z rynkiem zamówień publicznych.

Aktualne przetargi publiczne BIP – co to jest zamówienia in-house?

Instytucja in-house jest specyficznym zamówieniem na rynku pzp. Ten tryb jest jednym ze szczególnych wyborów tak zwanych zamówień z wolnej ręki. W tym wypadku ustawa Pzp wyłącza konieczność stosowania w jego ramach kluczowej w innych przypadkach zasady konkurencyjności. Oznacza to, że przy zastosowaniu in-house większość wykonawców z wolnego rynku nie ma dostępu do możliwości realizacji zadania. Jest więc to rozwiązanie wygodne dla zamawiających publicznych, wymaga jednak trzymania się wytycznych. W przeciwnym wypadku można narazić się na zasadne odwołania, które kończą się unieważnieniem postępowania i umowy.

Aktualne przetargi publiczne BIP – osoby prawne

Zgodnie z art. 214 ustawy Prawo zamówień publicznych zadanie in-house może zostać udzielone osobie prawnej, jeśli spełnione są łącznie trzy następujące warunki:

1. Zamawiający sprawuje nad tą osobą prawną kontrolę odpowiadającą kontroli sprawowanej nad własnymi jednostkami, polegającą na dominującym wpływie na cele strategiczne oraz istotne decyzje dotyczące zarządzania sprawami tej osoby prawnej; warunek ten jest również spełniony, gdy kontrolę taką sprawuje inna osoba prawna kontrolowana przez zamawiającego w taki sam sposób,
2. Ponad 90% działalności kontrolowanej osoby prawnej dotyczy wykonywania zadań powierzonych jej przez zamawiającego sprawującego kontrolę lub przez inną osobę prawną, nad którą ten zamawiający sprawuje kontrolę, o której mowa w pkt 1.
3. W kontrolowanej osobie prawnej nie ma bezpośredniego udziału kapitału prywatnego.

Aktualne przetargi publiczne BIP – inny zamawiający

Zamówienia z wolnej ręki, w tym realizowane w trybie in-house, mogą także zostać udzielane przez zamawiającego publicznego lub sektorowego będącego osobą prawną na rzecz innego zamawiającego publicznego lub sektorowego, który sprawuje kontrolę nad zamawiającym udzielającym zamówienia, lub innej osobie prawnej kontrolowanej przez tego samego zamawiającego. Aby do tego doszło, muszą jednocześnie zachodzić przesłanki omówione w dalszej części art. 214 ustawy Pzp, a konkretnie w ust. 12.

1. Zamawiający, któremu udzielane jest zamówienie, sprawuje nad zamawiającym udzielającym zamówienia kontrolę odpowiadającą kontroli sprawowanej nad własnymi jednostkami, polegającą na dominującym wpływie na cele strategiczne oraz istotne decyzje dotyczące zarządzania sprawami kontrolowanego zamawiającego; warunek ten jest również spełniony, gdy kontrolę taką sprawuje inna osoba prawna kontrolowana przez zamawiającego, któremu udzielane jest zamówienie.
2. Ponad 90% działalności kontrolowanego zamawiającego dotyczy wykonywania zadań powierzonych mu przez zamawiającego sprawującego kontrolę, o której mowa w pkt 1, lub przez inną osobę prawną, nad którą ten zamawiający sprawuje kontrolę, o której mowa w pkt 1.
3. W kontrolowanym zamawiającym i w zamawiającym sprawującym kontrolę nie ma bezpośredniego udziału kapitału prywatnego.

Przetargi publiczne wyszukiwarka – zamówienie na rzecz osoby prawnej kontrolowanej wspólnie Zamówienie typu in-house może zostać także udzielone w sytuacji, gdy wykonawca jest osobą prawną kontrolowaną wspólnie przez kilka podmiotów. O tego typu kontroli mówimy, gdy:

• w skład organów decyzyjnych kontrolowanej osoby prawnej wchodzą przedstawiciele wszystkich uczestniczących zamawiających, z zastrzeżeniem, że poszczególny przedstawiciel może reprezentować więcej niż jednego zamawiającego,
• uczestniczący zamawiający mogą wspólnie wywierać dominujący wpływ na cele strategiczne oraz istotne decyzje kontrolowanej osoby prawnej,
• kontrolowana osoba prawna nie działa w interesie sprzecznym z interesami zamawiających sprawujących nad nią kontrolę.

Aby zamówienie doszło do skutku, muszą zachodzić wymienione wcześniej przesłanki związane z udziałem zadań powierzonych oraz brakiem bezpośredniego udziału kapitału prywatnego.

Przetargi publiczne wyszukiwarka – zamawiający sektorowy

Nieco inaczej kształtują się warunki udzielenia zamówienia in-house dla dwóch zamawiających, o których mowa w art. 4 i art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy Pzp. W tym wypadku konieczne jest jednoczesne spełnienie następujących wytycznych:

1. Umowa ustanawia lub wdraża współpracę między uczestniczącymi zamawiającymi w celu zapewnienia wykonania usług publicznych, które są oni obowiązani wykonać z myślą o realizacji ich wspólnych celów.
2. Wdrożeniem tej współpracy kierują jedynie względy związane z interesem publicznym;
3. Zamawiający realizujący współpracę wykonują na otwartym rynku mniej niż 10% działalności będącej przedmiotem współpracy.

Przetargi publiczne wyszukiwarka – tok postępowania in-house

Udzielenie zamówienia in-house musi być poprzedzone zachowaniem odpowiedniej procedury postępowania. Każde uchybienie może skończyć się odwołaniem składanym przy udziale firm z sekcji przetargi obsługa prawna. W myśl regulacji zawartych w ustawie Pzp oraz dyrektywie 2014/24/UE zamawiający zamierzający udzielić zamówienia w omawianym trybie zaprasza wykonawcę do negocjacji. Na ich podstawie tworzony jest protokół postępowania, do którego załącza się między innymi:

• oświadczenia o braku związków z wykonawcą,
• oświadczenia i dokumenty dotyczące braku podstaw do wykluczenia z postępowania,
• dokumenty potwierdzające spełnienie ewentualnych warunków udziału w postępowaniu.

Po zakończeniu negocjacji zamawiający ma obowiązek opublikować ogłoszenie o udzieleniu zamówienia w Biuletynie Zamówień Publicznych (niezależnie, czy wartość zamówienia jest wyższa czy niższa niż progi unijne). Nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia zamieszczenia takiego ogłoszenia możliwe jest zawarcie umowy o realizację zamówienia publicznego.

Przetargi obsługa prawna – czy zamówienia typu in-house są często wykorzystywane?

Zamówienia in-house nie są rzadkością na rynku. Chętnie korzystają z nich zarówno organy państwowe, jak i jednostki samorządu terytorialnego. Utworzone jednostki budżetowe pozwalają im na realizowanie zadań z zachowaniem zasad przejrzystości i racjonalności wydatkowania. Najczęściej tryb z wolnej ręki wykorzystuje się w zakresie utrzymania gminnych dróg, sieci wodociągowych i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości w przestrzeni publicznej oraz unieszkodliwiania odpadów komunalnych.